Akü Nedir?
Akümülatör, #Akü, Akımtoplar, Batarya ya da Biriktireç, elektrik enerjisini kimyasal enerji olarak depo eden, istenildiğinde bunu elektrik enerjisi olarak veren cihaz, araçlarda bulunan elektrik enerjisi kaynağı. Çalışma prensipleri aynı olmakla beraber, günümüzde ise akümülatörler sadece araçlarda marş amaçlı olarak değil; elektrik enerjisinin depolanması ve gerektiğinde geri alınması ve kullanılması amaçlı olarak da kullanılmaktadır. Özellikle sabit ve durağan yerlerde kullanılmak üzere üretilen akümülatörlerin iç yapısı, starter ve marş amaçlı olanlara göre büyük farklılık ihtiva eder. Kesintisiz ve/veya yedek enerji ihtiyaçları için bilinen en eski, kolay ve ekonomik yöntemdir. Sabit tesis akümülatörleri de kendi aralarında alt gruplara ayırmak mümkündür. Ayrıca likit bazda asit ihtiva edenler olduğu gibi, yeni jenerasyon vrla/agm ve jel teknolojisi ürünlerde asit sıvı bazda değildir. Bu sayede bakıma gereksinim duyulmadan kullanım ile cihaz içi vb. kapalı yerlerde kullanma imkânı gibi avantajları mevcuttur.
Marş Motoru Nedir?
#Marş #motoru otomobillerde ilk hareketi sağlayan parçadır. Araçta marşa basıldığı anda marş motorunun dişlisi ile Krank miline bağlı volan dişlisi birbirine geçerek marş motorunun oluşturduğu dönme momenti, volan dişlisi aracılığı ile krank miline aktarılır. Böylece motora ilk hareket verilmiş olur. Bir otonun marş motoru. Üstteki silindirik parça marş motoruna giden gücü kontrol eden marş selenoididir.
Otomobillerde genelde bendix (volana dönerek geçen) tipi elektrikli marş motoru kullanılır. Bununla birlıkte özellikle deniz tipi büyük dizellerde hidrolik marş motorları da kullanılmaktadır. Otomobillerde kullanılan bendix tipinin yanı sıra volan dişlilerine geçtikten sonra dönmeye başlayan dayer tipi marş motorları da mevcuttur. Kendi volanına takılı marş volan dişlisi
Marş motoru, aküden aldığı akım ile çalışan küçük bir elektrik motorudur. Arabanızın motorunu çalıştıran ivmeyi üretir. Akü ile marş motoru arasında bir marş rölesi bulunur ve aküden aldığı gücü söz konusu marş motoruna iletir. Düzgün çalışan bir marş rölesi ve motoru olmadan, aracınızı çalıştırmanız olanaksızdır.
Şarj Dinamosu Nedir?
#Şarj #dinamosu ya da Şarj Üreteci Doğru akım generatörü olup, kollektörü ve statör sargıları paralel çalışan bir jeneratördür. Dinamo aküyü şarj eder ve araçların elektrikli aletlerine gerekli akımı sağlar.
Volan Nedir?
Krank miline bağlı krankın hareketi ile direkt dönen ve ateşleme zamanında aldığı gücü diğer zamanlarda motorun dönmesi için harcayarak hareketinin devamlılığını sağlayan büyük silindirik dişlidir.Krank mili ile birlikte motorun dengesini saglar. Çoğu modelde marş sistemi için gerekli ilk hareket marş dinamosu ile volandan verilir. Şekli, vantilatörü andırmaktadır. Malzemeleri genelde dökme demirden olur. Arızaları ise ' Eğiklik, Çatlaklık, Sürtünmedir'. Tamiri, eğer töleransı aşmamışsa volan taşlama tezgâhında düzeltilebilir. Enerji ve iş makinalarında hareket ve kuvvetlerin hüküm sürdüğü yüzeylerde, sürtünme gibi mekanik kayıpların dışında, konstrüksüyon ve işletme şartlarından zorunlu olarak enerji kayıpları meydana gelmektedir. Genel olarak turbo ve pistonlu makinalarda daha çok meydana gelen bu enerji kayıpları volan kullanılarak büyük ölçüde azaltılabilir. Pistonlu makinalarda, işletme şartlarının tamamen düzgün olması veya kuvvetlerin değişmemesine rağmen parçaların yapılışlarının temelindeki dengesizlikten dolayı volana ihtiyaç duyulmaktadır. Volanın en önemli özelliği kaybolacak enerjinin bünyesinde depolanabilmesi ve gerektiğinde bunu kullanma imkânı verebilmesidir. Genel bir volanın geometrik şekli, çapı büyük genişliği küçük boyutlarda bir nevi silindirik disk olmalıdır. Volanın sistemdeki yeri ise, imkân dahilinde dönüş sayısının en büyük olduğu yer olmalıdır. Bazı sebeplerden bu yer mümkün olmadığı takdirde en büyük devir sayısına yakın dönen yerde olmalıdır. Bu koşullarda, #volan sistemdeki en büyük enerjiyi kazanabileceği durumdadır.
Krank Mili Nedir?
"#Krank #mili" ya da "krank #kolu", içten yanmalı motorlarda pistonun gidip gelme hareketi ile elde ettiği enerjiyi motor miline ileterek dönme hareketine çevirmeye yarayan parça. Bir tür hareketi diğerine dönüştürmek üzere oluşturulmuş düzenekler ise "krank mekanizması"nı oluşturur.
Biyel Kolu Nedir?
#Biyel #kolu, pistonla krank milini birbirine bağlayan parçadır. Bir ucu perno yardımıyla pistona ve diğer ucu veya büyük tarafı ise krank pimi ile krank miline bağlanan biyel kolları, pistonun silindir içinde yaptığı eksenel hareketi dönme hareketine çevirerek krank milinin dönmesini sağlar. Motorun piston pernosu ile birlikte mekanik olarak en çok yüklenen parçalarındandır.
Piston Nedir?
#Piston (itenek), bir silindir içine 1000'de 7 boşluk olacak şekilde yerleştirilmiş disk şeklinde parça. Motor, pompa ve kompresör gibi makinelerde silindirden dışarı uzanan (biyel) piston koluna bağlı olarak kullanılır. Motorlu araçlarda kimyasal enerjiyi (benzin, mazot, lpg vb.) mekanik enerjiye çeviren düzenektir.
Piston Sekmanı Nedir?
Piston #segmanı , İçten yanmalı, 4 zamanlı ve 2 zamanlı motorlarda silindir bloğu içinde hareket eden piston ya da pistonların üzerine açılmiş segman kanallarının içinde çalışan gri dökme demirinden ya da çelik alaşımlarından yapılan halka biçimindeki parçalardır. Segmanlar, sıkıştırma zamanı sırasında silindir içerisine alınan havanın kartere sızmasını engelleyerek kompresyonun oluşmasını sağlar. karterdeki yağın ve havanında silindir boşluğuna sızmasını engeller. Genel olarak motorlarda kompresyon segmanı ve yağ segmanı olmak üzere 2 çeşit ve 3 adet segman bulunur. Segmanların otomobil kullanılmaya başladıktan belli bir süre sonra aşınması veya tahrip olması durumunda silindir bloğu içine sızan motor yağı benzinle karışarak yanar ve motor yağ eksiltir, çevre kirliliğine sebep olur. Sıkıştırma zamanı esnasında sızdırmazlığı tam sağlayamayan segmanlar motorun performansının düşmesine neden olur.
Ana Yatak ve Kol Yatak Nedir?
Yatak adını verdiğimiz parça, motorda dönen parçaların arasındaki sürtünmenin azalmasını sağlar. Motor bloğu ve dönen krank arasında bulunanlara #ana #yatak ismi verilir. Piston kolları ve krank mili arasında bulunan yataklara ise #kol yatağı denir.
Bir motorun yatak sarmasının en temel sebebi, motordaki ısınmanın aşırı yükselmesidir. Araçta bulunan yağ ve soğutma sıvısının yetersiz olması motor bloğunun ısısının tehlikeli seviyelere çıkmasına sebep olur. Motorun içindeki düzenli olarak yağlanması gereken yataklar, yeterli yağ olmaması veya yağ pompasının görevini yerine sağlıklı bir şekilde getirememesi sonucunda yağlanmazsa motorunuz yatak sarabilir. Yatakların yağsız kalması, hareket esnasında oluşan sürtünmeyle çok miktarda ısı üretilmesine sebep olur. Sürtünme ile birlikte krank mili, yataklar ve piston kolları zarar görür. Bu parçalar yağlama yapılmadan hareket edince kısa bir süre içerisinde dönemez hale gelir ve sonunda motor bloğuna sıkışırlar. Bu arızayı yaşayan bir otomobil mutlaka bir çekici yardımıyla teknik yardım alınacağı bölgeye götürülmelidir. Bu halde bir aracın kullanımına devam edilmesi halinde motorda tamir edilemez hasarlar oluşacaktır. Belirtileri Nelerdir? Nasıl Anlaşılır? Yatak sarması bir motorun başına gelebilecek en büyük arızalardan birisidir. Belirtileri de arızanın büyüklüğü kadar fark edilir boyutlardadır. Belirtilerin ilki otomobilin yağ lambasının yanmasıdır. Arızanın temel sebebinin motorun yağsız kalması olduğunu düşünürsek yağlama sisteminde çıkan bir problem aracınızı yatak sarmaya kadar götürebilir. Hep söylediğimiz gibi erken teşhis otomobillerde de hayat kurtarır. Yağ ikaz ışığınız yanıyorsa en kısa sürede teknik servise başvurun. Daha ileri seviyede aracın motorundan bariz şekilde farklı sesler gelir. Bu rahatsız edici metalik sesler size motorda büyük bir sorun olduğunu anlatır. Arızanın son aşamasında ise motordan dumanlar çıkmaya başlar. Zaten bu belirtiler dikkate alınmaz ve araç sürülmeye devam edilirse motor çalışamaz hale gelir ve tamamen durur. Bu sorunla karşılaşmamak için aracınızın yağ bakımını asla ihmal etmeyin. En az haftada bir kere düz bir zeminde aracınızın yağ çubuğunu kontrol edin. Kontrol panelinde yağ ikaz lambanız yanıyorsa bu durumu görmezden gelmeyin, en kısa sürede teknik yardım alın.
Kaynakça: Wikipedia ve Diğer Kaynaklar.