YAĞ POMPASI ARIZA BELIRTILERI VE YAĞ POMPASININ GÖREVI

Yağ Pompasının Görevi Nedir?

Yağ pompası, yağın taşınmasından sorumludur. Genellikle yardımcı tahrikler aracılığıyla krank mili tarafından çalıştırılır.

Motoru yağlamanın birkaç önemli nedeni vardır:

• Tüm hareketli parçalara, sürtünmeyi ve aşınmayı azaltmak için yeterli yağ sağlamak.

• Aşırı ısınmayı önlemek için motor bileşenlerinin soğutulması.

• Korozyon ve paslanmaya karşı koruma sağlamak.

• Gürültü ve titreşimleri azaltmak.

• Pistonlar ve silindirler arasında ince bir katman oluşturarak sızdırmazlığı sağlamak.

 

Yağ Pompası Çeşitleri

Farklı türde çalışan yağ pompası çeşitleri mevcuttur.

Dişli Tip Yap Pompası

Pompa içinde birbiriyle kavraşmış iki dişli bulunur. Dişlilerden birisi döndüren, diğeri dönen dişlidir. Döndüren dişli hareketini bazı motorlarda kam milinden, bazı motorlarda krank milinden alır. Dişliler döndüğünde giriş kanalından gelen ve diş boşluklarına dolan yağ çıkış kanalına taşınır. Taşınan yağın miktarı dişlilerin dönme hızına ve yağ kalınlığına bağlıdır. Dişli pompaların üretimi nispeten ucuzdur.

 

Paletli Tip Yağ Pompası

Paletli yağ pompasında dişli yerine paletler kullanılır. Paletler, pompa gövdesi içinde, eksenden kaçık olarak dönen palet başlığındaki yuvalarına takılır. Yuva içindeki palet yayları, paletleri devamlı olarak gövde yüzeyi ile temas halinde tutar. Palet başlığı pompa miline bağlıdır. Mil döndüğünde paletler, giriş kanalı önünde büyüyen ve çıkış kanalı önünde sıfıra kadar küçülen bir hacim meydana getirirler. Yağın taşındığı hacmin sıfıra düşmesiyle yağ ana yağ kanalına basılır. Dişli tip pompalara kıyasla, düşük hızlarda bile daha yüksek bir yağ basıncı ve teslimat oranı sağlayabilir.

 

Rotorlu Tip Yağ Pompası

Rotorlu tip yağ pompasında iç rotor, rotor yuvasında pompa mili döndüğünde iç rotor ile çalışan dış rotor, yağ giriş kanalında büyüyen ve yağ çıkış kanalında sıfıra kadar küçülen değişken bir hacim meydana getirir. Giriş kanalında büyük hacme alınan yağ, çıkış kanalında hacmin sıfıra düşmesiyle ana yağ kanallarına basılır. Yüksek yağ basınçları ve teslimat oranları elde ederler ve aynı zamanda sessiz çalışırlar.

 

Yağ Pompası Arıza Belirtileri

Yağ pompası arızalarında üç ana unsur göz önüne alınmalıdır. Düşük yağ basıncı, yüksek motor sıcaklığı ve aracın aşırı gürültülü çalışması. Çoğu sürücü yağ pompasını hiç değiştirmemiş olsa bile, aracınızda yağ pompası ile ilgili bir sorun yaşadığınızda belirtileri bilmek önemlidir.

Yağ pompası, aracınızın motor performansının bir bütünüdür ve arızalanması durumunda motora ciddi zararlar verebilir. Yağ pompası arızasında ilk belirti genellikle motor arıza ışığı ve yağ lambası göstergesinin yanması olur.

Eğer yağ lambası gösterge ışığınız yanıyorsa, yağ basıncının düşük olduğuna işaret eder. Bu durum herhangi bir yağ kaçağından kaynaklanabilir. Yağ seviye çubuğunu kontrol ederek, yağ eksikse ilave edebilir ve bu sorunu çözebilirsiniz. Işık yanmaya devam ediyorsa aşağıdaki semptomları kontrol etmeniz önerilir.

 

Düşük Yağ Basıncı

Arızalı bir yağ pompası, yağın düzgün bir şekilde pompalanmasını engeller. Bu durum, motorun zarar görmesine yol açabilecek düşük yağ basıncına neden olacaktır. Böyle bir durumda motor yağ ışığı sürekli yanabilir veya belli aralıklarla yanıp sönebilir. Aracınızın performansında düşüş olduğunu farkedebilirsiniz.

 

Yüksek Motor Çalışma Sıcaklığı

Yağ motora itildiğinde, hareketli bileşenlerin sürtünmesini azaltarak motorun daha soğuk kalmasına yardımcı olur. Yağı akışı azaldığında, parçalar uygun şekilde yağlanmaz, sürtünme artar ve bu durum motorun aşırı ısınmasına neden olur. Aşırı sürtünme ve artan sıcaklık motorunuzda daha fazla soruna yol açar. Gösterge panelinizde hararet lambası sizi bu duruma karşı uyarır.

 

Motorda Olağandışı Gürültü

Lifterler (itici veya fincanlar), motorun çalışmasının önemli bir parçasıdır ve yeterince yağlanmaları önemlidir. Motor düzgün çalıştığında lifterler neredeyse sessizdir. Fakat yağ akışı kesildiğinde ses çıkarmaya ve eşit olmayan şekilde aşınmaya başlarlar. Lifterlerin değiştirilmesi oldukça pahalıdır. Bu nedenle uygun şekilde yağlanmaları çok önemlidir.

Lifterlere ek olarak, yağ pompanız arızalanmaya başladığında supaplar aşırı ses yapmaya başlayabilir. Tüm supap sisteminin uygun şekilde yağlanması oldukça önemlidir.

Ek olarak, düzgün çalışmayan yağ pompası da ses yapabilir. Yağ pompaları genellikle ses çıkarmaz ve bu olasılık daha az gözlemlenir. Yağ pompasının sesi güçlü bir uğultu veya pır pır şeklinde olabilir. Araç rölantide çalışırken bu sesleri daha rahat duyabilirsiniz. Bu durum, yağ pompasının iç dişli mekanizmasının yıprandığını ve bozulmakta olduğunu gösterir.

Çoğu sürücünün bir yağ pompası arızası yaşaması muhtemel değildir, ancak bu semptomlardan herhangi birini yaşarsanız, aracınızı kontrol ettirmeniz gerekebilir. Uzun süreli aşınma, motor ömrünü kısaltacağından bir an önce onarmak en iyisidir.

Yukarıda açıklanan belirtilerden herhangi biriyle karşılaştığınızda, yağ pompanızı iyice inceleyin. Parçayı kendiniz incelerseniz, pompanın içindeki kalıntıları arayın. Pompadaki yabancı maddeler, pompanın hasar gördüğüne dair kesin bir işarettir. Aksi halde yağ pompanızı bir tamirci tarafından kontrol ettirebilirsiniz. Bir yağ pompasının arızasının nedenlerini bilmek, yeni pompanızı korumanıza yardımcı olabilir.

 

Yağ Pompası Neden Bozulur?

Normal Aşınma ve Yıpranma

Her mekanik bileşen gibi, yağ pompası da zamanla yıpranarak ve aşınarak bozulabilir, optimum seviyelerde çalışma yeteneğini kaybedebilir.

 

Gecikmiş Yağ Değişimleri

Düzenli bakımları yapılmayan ve yağ değişim zamanları aksatılan bir araç, motor yağının bozulmasına, partikül, kir ve tortu oluşmasına yol açabilir. Bu da yağ pompasının arızalanmasına sebep olabilir.

 

Yanlış veya Kötü Yağ Kullanmak

Araca uygun viskozite değerlerinde yağ koymamak, ya da ucuz diye ne olduğu belirsiz yağ kullanmak zamanla yağ pompasının arızalanmasına neden olabilir.

 

Düşük Yağ Seviyesi

Bir araç sürekli olarak düşük bir yağ seviyesi ile kullanılarsa, yağ pompası sürtünme, eğrilme veya farklı mekanik hatalar sonucu arızalanabilir.

 

Motorun Kurum Yapması

Motor içerisinde zamanla kir ve kurumdan dolayı katran oluşabilir. Bu durum, motor parçalarına aşırı derecede zarar verir. Normal yağ akışını kısıtılayacağı için, sürtünme ve ısınmadan dolayı yağ pompasının da arızalanmasına yol açabilir.